Chia sẻ với báo chí, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung khẳng định, các chính sách hỗ trợ NLĐ và DN bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 từ quỹ BHXH, BH thất nghiệp đã được triển khai nhanh chóng, kịp thời, công khai, minh bạch và đúng đối tượng. Đáng chú ý, với gói hỗ trợ 38.000 tỷ đồng- chính sách lần đầu thực hiện và chưa từng có tiền lệ; song qua triển khai đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ lớn của dư luận xã hội, mang lại hiệu quả rất thiết thực.

Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung

Theo đó, thủ tục nhận hỗ trợ đơn giản, thuận tiện, NLĐ và chủ SDLĐ nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng, kịp thời và chủ yếu nhận qua tài khoản và trên cơ sở dữ liệu đã có. Ý nghĩa lớn nhất của chính sách này là góp phần hỗ trợ chủ SDLĐ và NLĐ khắc phục những khó khăn do đại dịch gây ra, giúp khơi dậy, huy động được sự vào cuộc của các địa phương cũng như sức mạnh của toàn xã hội, góp phần đảm bảo an sinh, phát huy “tinh thần tương thân tương ái”, truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.

* PV: Số người hưởng BHXH một lần đang có chiều hướng gia tăng do tác động của dịch COVID-19, làm ảnh hưởng đến nỗ lực mở rộng diện bao phủ BHXH. Vậy, để NLĐ hiểu rõ và có ý thức tham gia BHXH từ khi còn trẻ, thì đâu là giải pháp căn cơ, thưa Bộ trưởng?

- Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Thời gian qua, một bộ phận NLĐ vẫn đang lựa chọn hưởng BHXH một lần và có xu hướng tăng cao. Theo tôi, nguyên nhân chủ yếu đến từ việc DN ngừng hoạt động, thu hẹp sản xuất kinh doanh, dẫn đến NLĐ không có việc làm nên buộc phải tìm đến các nguồn tài chính có thể huy động được để đảm bảo cuộc sống trước mắt và BHXH một lần là một lựa chọn.

Vì vậy, giải pháp căn cơ cho vấn đề trên chính là Nhà nước đã và đang tiếp tục triển khai các gói chính sách hỗ trợ NLĐ và DN để vượt qua những khó khăn trước mắt. Song, về lâu dài cần có những giải pháp tổng thể mang tính vĩ mô để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập và đời sống của NLĐ. Chỉ khi NLĐ có thu nhập ổn định, đủ nguồn lực tài chính trang trải các chi phí trong sinh hoạt và có tích lũy, thì mới nâng cao khả năng tiết kiệm, tham gia đóng góp để thụ hưởng khi về già.

Cùng với đó, ngành BHXH Việt Nam cùng với các bộ, ngành và địa phương cũng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông về chính sách, bởi chỉ khi NLĐ nhận thức đầy đủ lợi ích của việc tham gia BHXH, thì mới đưa ra quyết định lựa chọn đúng đắn. Đồng thời, ngành BHXH Việt Nam cũng cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách TTHC, tinh gọn bộ máy, tạo dựng và củng cố niềm tin của người dân đối với hệ thống chính sách BHXH.

* Tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV vừa qua, các đại biểu cho rằng, quá trình triển khai thực hiện Luật BHXH 2014 đã bộc lộ những bất cập và cần phải sửa đổi. Để việc sửa Luật BHXH đạt tiến độ theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, công tác phối hợp giữa Bộ LĐ-TB&XH, BHXH Việt Nam cùng các bộ, ngành liên quan cần phải có những lưu ý gì, thưa Bộ trưởng?

- Nghị quyết 152/NQ-CP của Chính phủ về xây dựng pháp luật tháng 11/2021 đã giao Bộ LĐ-TB&XH chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật BHXH theo hướng bám sát Nghị quyết 28-NQ/TW. Đồng thời, chủ động truyền thông, lấy ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức có liên quan, đặc biệt là đối tượng chịu sự tác động để tiếp nhận ý kiến đa chiều, nhất là các vấn đề nhạy cảm; chắt lọc kinh nghiệm quốc tế để hoàn thiện chính sách, đề xuất các giải pháp phù hợp, khả thi, đáp ứng đầy đủ mục tiêu tăng cường an sinh xã hội, tuân thủ pháp luật, ngăn chặn kịp thời tình trạng gian lận, trục lợi chính sách BHXH, hạn chế việc trốn đóng, nhất là chậm đóng thời gian dài dẫn đến không có khả năng thu nộp, bảo đảm quyền tham gia và thụ hưởng BHXH cho NLĐ trong bối cảnh hiện nay.

Đặc biệt, Chính phủ cũng giao Bộ LĐ-TB&XH chủ trì, phối hợp với BHXH Việt Nam và các bộ, cơ quan liên quan tiến hành tổng kết Nghị quyết 93/2015/QH13 về thực hiện chính sách BHXH một lần, khắc phục hạn chế do quy định hiện hành, tháo gỡ những khó khăn chưa phù hợp thực tiễn, đề xuất các giải pháp chính sách linh hoạt, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, vừa đáp ứng yêu cầu của NLĐ khi gặp khó khăn phải rút BHXH một lần, vừa bảo đảm an sinh xã hội bền vững khi NLĐ đến tuổi nghỉ hưu.

Do vậy, để việc sửa đổi Luật BHXH đảm bảo yêu cầu về nội dung và tiến độ theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, trong thời gian tới, công tác phối hợp giữa Bộ LĐ-TB&XH, BHXH Việt Nam cùng các bộ, ngành liên quan hết sức khẩn trương và chủ động trong nghiên cứu, đề xuất những nội dung sửa đổi; có báo cáo đánh giá tác động kỹ lưỡng đối với từng phương án chính sách; tổ chức lấy ý kiến rộng rãi các chuyên gia, nhà nghiên cứu và đặc biệt là quan tâm đến ý kiến của những NLĐ, chủ SDLĐ và các tầng lớp nhân dân.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông cũng cần được đẩy mạnh và xuyên suốt trong cả 3 giai đoạn: Trước, trong và sau khi Luật BHXH (sửa đổi) được thông qua. Đây là tiền đề để mọi người dân hiểu rõ về mục tiêu chính sách, chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước trong xây dựng và hướng tới một hệ thống chính sách BHXH nói riêng, chính sách an sinh xã hội bao trùm và bền vững.

* Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!