Các em học sinh tìm hiểu về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm y tế (Hà Tĩnh). (Ảnh TÂM TRUNG)

Có thể thấy, diện bao phủ bảo hiểm y tế tới học sinh, sinh viên liên tục tăng trưởng hằng năm đã góp phần quan trọng trong việc hoàn thiện mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân, đồng thời, thể hiện ý nghĩa, lợi ích thiết thực của chính sách bảo hiểm y tế trong việc đem lại cho thế hệ trẻ cơ chế chăm sóc sức khỏe toàn diện ngay từ trường học.

Hưởng nhiều quyền lợi bảo hiểm y tế

Năm học 2021-2022, đã có 96% số học sinh, sinh viên trong cả nước với khoảng 18,8 triệu em tham gia bảo hiểm y tế. Ðiều này đồng nghĩa với việc trên toàn quốc đã có gần 19 triệu học sinh, sinh viên được bảo đảm và thụ hưởng đầy đủ các quyền lợi bảo hiểm y tế theo quy định, trong đó nếu không may ốm đau, bệnh tật các em sẽ được Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán số tiền khám, chữa bệnh không giới hạn theo phạm vi, mức hưởng, có thể lên tới hàng tỷ đồng/năm. Theo đó, khi tham gia bảo hiểm y tế, nếu học sinh, sinh viên đi khám, chữa bệnh đúng tuyến sẽ được Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả 80% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi, quyền lợi được hưởng. Trường hợp khám, chữa bệnh trái tuyến, các em sẽ được hưởng theo phạm vi, mức hưởng bảo hiểm y tế như sau: 40% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến Trung ương; 100% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến tỉnh; 100% chi phí tại bệnh viện tuyến huyện.

Trong quá trình phát triển, chính sách bảo hiểm y tế ngày càng được hoàn thiện theo hướng quyền lợi, chất lượng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ngày càng được nâng cao và mở rộng. Học sinh, sinh viên khi tham gia cũng được hưởng nhiều lợi ích hơn từ chính sách bảo hiểm y tế như: được chăm sóc sức khỏe ban đầu ngay tại trường học; được tham gia khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế với các thủ tục thuận tiện, thông thoáng; được tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn;... Thực tế cho thấy, Quỹ Bảo hiểm y tế đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là học sinh, sinh viên mắc các bệnh nan y, mạn tính phải điều trị dài ngày, nhiều đợt (như: chạy thận nhân tạo, điều trị ung thư, phẫu thuật tim mạch,…) với chi phí từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng. Qua đó, nhờ có tấm thẻ bảo hiểm y tế, nhiều học sinh, sinh viên và gia đình đã vơi đi gánh nặng tài chính giữa lúc khó khăn khi không may bị ốm đau, bệnh tật, để học sinh, sinh viên yên tâm chữa bệnh, điều trị sớm quay lại môi trường cuộc sống và học tập bình thường.

Ðáng chú ý, trong khi Luật Bảo hiểm y tế chưa có quy định chi tiết cho y tế dự phòng nhưng nhóm học sinh, sinh viên đã gián tiếp được hưởng các quyền lợi này thông qua việc chăm sóc sức khỏe ban đầu tại nhà trường. Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu tại các trường học hiện đang vận hành chủ yếu từ nguồn kinh phí trích lại từ quỹ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho hoạt động y tế trường học (trong đó có nội dung chi hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ và phân loại sức khỏe cho học sinh đầu năm học; tổ chức các hoạt động tư vấn giáo dục, sức khỏe và phòng bệnh…). Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học không chỉ giúp học sinh, sinh viên và gia đình các em phát hiện bệnh kịp thời, chăm sóc và tạo điều kiện điều trị các căn bệnh học đường liên quan thị lực, điều chỉnh tư thế viết, ngồi học chống cong vẹo cột sống… mà còn dự phòng nhiều căn bệnh, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường có thể dẫn tới những căn bệnh mạn tính, nan y nguy hiểm, bảo đảm sức khỏe các em trong tương lai.

Trách nhiệm vì cộng đồng

Theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế, học sinh, sinh viên là đối tượng bắt buộc tham gia. Vì vậy, việc tham gia bảo hiểm y tế không những là quyền lợi mà còn là trách nhiệm tuân thủ pháp luật, thể hiện tinh thần tương thân tương ái của học sinh, sinh viên thông qua việc đóng góp, chia sẻ rủi ro với những người không may bị ốm đau, bệnh tật…, đặc biệt với những người nghèo, người thuộc nhóm yếu thế trong xã hội.

Theo thống kê, hiện cả nước vẫn còn khoảng 4% số học sinh, sinh viên chưa tham gia bảo hiểm y tế, tập trung ở nhóm sinh viên các trường đại học và học sinh các trường cao đẳng, trung cấp, đào tạo nghề. Trong số này, một số học sinh, sinh viên và phụ huynh vẫn còn chưa hiểu thấu đáo về chính sách bảo hiểm y tế, cho rằng chỉ cần tham gia bảo hiểm y tế những lúc ốm đau. Tuy nhiên, chúng ta cần nhận thức rõ, bảo hiểm y tế là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng, thể hiện tính nhân đạo, nhân văn và tinh thần tương thân tương ái, chia sẻ rủi ro giữa người khỏe với người ốm, giữa người trẻ với người già, giữa người có thu nhập cao với người có thu nhập thấp,… nhằm hướng tới việc bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân, bảo đảm công bằng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân không vì mục đích lợi nhuận, góp phần bảo đảm an sinh xã hội cho mọi người dân, không phân biệt giàu nghèo và các tầng lớp xã hội.

Có thể thấy, chính sách bảo hiểm y tế không chỉ tạo nguồn lực quan trọng trong chăm sóc sức khỏe học sinh, sinh viên mà còn góp phần giáo dục nhân cách cho các em ngay từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Vì vậy, để đạt được mục tiêu tất cả học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế vì một nền giáo dục toàn diện, để mọi học sinh, sinh viên đều được chăm sóc sức khỏe ngay từ trường học, bên cạnh sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ giữa Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bộ Giáo dục và Ðào tạo, rất cần có sự vào cuộc của toàn xã hội, mà quan trọng hơn cả chính là ý thức tự giác, chủ động tham gia bảo hiểm y tế của mỗi học sinh, sinh viên và phụ huynh.

Năm học 2022-2023, để đạt mục tiêu tất cả học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế, hiện nay, ngoài phần ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên theo quy định, nhiều tỉnh, thành phố còn có chính sách hỗ trợ thêm mức đóng cho học sinh, sinh viên trên địa bàn như: Hà Giang (hỗ trợ thêm 70%); Hưng Yên (30%); Ðiện Biên, Sơn La, Bà Rịa-Vũng Tàu (20%); Kon Tum, Trà Vinh, Ðồng Tháp (10%); Ðắk Lắk, Tiền Giang (5%)…

Bên cạnh đó, một số tỉnh có chính sách hỗ trợ khác, như: An Giang hỗ trợ thêm 70% mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số trên địa bàn; Lâm Ðồng hỗ trợ 70% cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số không sống ở vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn trên địa bàn; Gia Lai hỗ trợ 20% cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số, học sinh, sinh viên thuộc gia đình đông con, gặp khó khăn về kinh tế; Kiên Giang hỗ trợ 10% cho học sinh, sinh viên có hộ khẩu tại địa phương. Tại tỉnh Quảng Bình, học sinh tại các xã vừa ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 861/QÐ-TTg ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ được tỉnh hỗ trợ thêm 15% mức đóng bảo hiểm y tế...