Ngay khi nghỉ việc, anh N.H.T (quận Hoàng Mai, Hà Nội) đã có dự định nhận BHXH một lần, thậm chí anh còn tính toán trích một khoản làm vốn kinh doanh. Tuy nhiên, sau khi được tư vấn, nghĩ đến cảnh sau này không có lương hưu sẽ rất vất vả mà công việc kinh doanh chưa chắc đã thuận lợi, nên anh quyết định hủy quyết định nhận BHXH một lần.

Lường trước thiệt thòi

Cách đây 22 năm, anh T. vào TP.HCM làm công nhân cho một DN sản xuất xe đạp. Sau 6 năm, anh xin thôi việc và quyết định nhận BHXH một lần để có “lưng vốn” về quê mở cửa hàng kinh doanh. Tại thời điểm đó, với mức lương hơn 500.000 đồng/tháng, số tiền anh nhận về khoảng 4 triệu đồng. Với một người trẻ đang khao khát tự thân lập nghiệp, anh hồ hởi vẽ ra bao dự tính cho tương lai. Thế nhưng, do công việc kinh doanh không thuận lợi, nên chả mấy chốc số tiền ít ỏi trên cũng nhanh chóng tiêu tan.

Nhớ lại chuyện này, anh T. tiếc nuối bảo, nếu lúc đó biết thiệt thòi thế này, thì anh đã không bao giờ làm vậy. “Khi còn trẻ, tôi luôn nghĩ mình có sức khỏe, mình làm việc gì cũng được, chứ chưa bao giờ nghĩ đến việc về già không có khoản dự phòng lúc ốm đau, bệnh tật. Vì suy nghĩ đó, nên số tiền nhận về, tôi cũng như rất nhiều người khác sẵn sàng chi tiêu vào những việc trước mắt như trả nợ, mua xe, mua điện thoại hay làm vốn kinh doanh… để lo cho cuộc sống hiện tại”- anh T. chia sẻ.

Số vốn ít ỏi từ khoản trợ cấp BHXH một lần dần tan biến, thay vào đó là số nợ ngày một lớn. Anh T. cho biết: “Tôi không ngờ cơ sự lại như thế này. May mắn tôi đã tỉnh táo khi bán xe, bán điện thoại để trả hết nợ, chứ không suýt nữa dính vào vay tín dụng đen. Trở về quê nhà sau nhiều năm “Nam tiến”, tôi trắng tay lại mất luôn cả quãng thời gian đã tham gia BHXH, khi đi làm trở lại phải bắt đầu đóng BHXH lại từ đầu”.

Đáng nói, trong khoảng thời gian gặp khó khăn trong kinh doanh, anh T. không may bị tai nạn giao thông, phải nằm viện điều trị hàng tháng trời. Lúc đó, do không có thẻ BHYT, gia đình anh phải tự lo toàn bộ chi phí điều trị hàng chục triệu đồng.

Bài học không bao giờ quên

Sau khi nhận BHXH một lần và liên tục đối mặt rủi ro trong cuộc sống, anh T. mới thấm thía nghĩ đến tương lai của mình sau này. Cũng do đã “trót” nhận BHXH một lần, sau đó dù đi làm và tham gia BHXH bắt buộc trở lại, nhưng quá trình đóng BHXH của anh phải tính lại từ đầu. Tự tính toán thấy lương hưu sau này không cao, nên lần này anh T. lại làm đơn đề nghị nhận BHXH một lần. Tuy nhiên, bài học nhãn tiền trước đây khiến anh có chút do dự.

Cầm trên tay mẫu đơn đề nghị nhận BHXH một lần, anh T. cứ nâng lên, rồi lại đặt xuống. “Quả thực, tôi không chắc lần này khi cầm số tiền “một cục” đó về, tôi sẽ thành công hay lại một lần nữa thất bại. Nếu không may việc kinh doanh thất bát, cuộc đời tôi lại thêm một lần lỡ dở khi đã gần 45 tuổi nhưng vẫn chưa có chút tích lũy nào cho mình, trong khi đó nhiều người bằng tuổi tôi đã có trên 15 năm tham gia BHXH. Có lẽ lần này tôi sẽ suy nghĩ lại về việc rút BHXH một lần. Nếu không tham gia BHXH bắt buộc ở một công ty hay đơn vị nào đó, tôi có thể sẽ tham gia BHXH tự nguyện. Tôi đang tìm hiểu về điều này”- anh T. chia sẻ.

Đến BHXH quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) để hỏi về trường hợp của mình, anh T. được cán bộ BHXH tư vấn: Trong trường hợp gặp những khó khăn trước mắt (do mất việc làm, giảm sút thu nhập), NLĐ hoàn toàn có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện (mọi người tham gia BHXH tự nguyện đều được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí, với các mức hỗ trợ 10%- 25%- 30% theo mức đóng, tính trên chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn với 3 nhóm đối tượng khác nhau).

Giờ đây anh đã hiểu và đang cân nhắc một trong 2 phương án trên. Dù là lựa chọn nào, anh tin mình cũng vẫn được hưởng các quyền lợi thiết thực mà chính sách BHXH, BHYT mang lại, để sau này khi về già không có quá nhiều lo lắng cho cuộc sống cũng như sức khỏe bản thân.