Ngày 11/03, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Toạ đàm trực tuyến với chủ đề "Quỹ BHXH và câu chuyện quản lý". Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi; Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp và Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn là 03 vị khách mời tham dự buổi Tọa đàm.

Giải thích về việc báo cáo của Kiểm toán Nhà nước công bố việc lập dự toán chi phí quản lý của BHXH Việt Nam năm 2015 tăng 75,8%, tức tăng khoảng 3.193 tỷ đồng so với năm 2014, Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn nhấn mạnh, vừa qua, một số cơ quan báo chí thông tin cho rằng, “chi phí quản lý của BHXH Việt Nam năm 2015 tăng 75,8% so với năm 2014 là hoàn toàn không chính xác".

Cụ thể, theo Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, việc lập dự toán chi phí quản lý của BHXH Việt Nam năm 2015 tăng 75,8%, tức tăng khoảng 3.193 tỷ đồng so với năm 2014. Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn nhấn mạnh, đây là “việc lập dự toán chi phí quản lý của BHXH Việt Nam năm 2015” chứ không phải là số chi phí quản lý của BHXH Việt Nam. Đây là số liệu dự toán BHXH Việt Nam lập gửi Bộ Tài chính và các bộ, ngành có liên quan. Không phải là dự toán chi phí quản lý được Thủ tướng phủ giao. Dự toán chi phí quản lý BHXH, BHYT, BHTN năm 2015 của BHXH Việt Nam được Bộ Tài chính thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 153/QĐ-TTg ngày 28/01/2015 là 6.560 tỷ đồng, tăng 59% (2.445 tỷ đồng) so với dự toán năm 2014.

Chi phí quản lý bộ máy của BHXH Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ giao năm 2015 tăng 2.445 tỷ đồng so với dự toán năm 2014 là để thực hiện một số nhiệm vụ cần thiết, cấp bách mà năm 2014 trở về trước chưa được bố trí kinh phí hoặc bố trí ở mức thấp do tuân thủ Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/02/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.

Trong đó, một số nhiệm vụ cần thiết, cấp bách như chi cho công tác tuyên truyền phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN; chi đẩy mạnh cải cách hành chính và thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN (nội dung chi này năm 2014 chưa được bố trí kinh phí); chi ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) theo yêu cầu của Luật BHXH, Luật BHYT, được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua và Kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của ngành BHXH Việt Nam giai đoạn 2012-2015 theo Quyết định số 152/QĐ-TTg ngày 28/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ. Chi phục vụ trực tiếp đối tượng tham gia, thụ hưởng, phát triển đối tượng. Năm 2015, khoản mục chi này tăng 36% so với năm 2014. Nguyên nhân là do số đối tượng tham gia, số đối tượng thụ hưởng, số thu, số chi BHXH, BHYT, BHTN đều tăng nên các khoản chi thù lao đại lý thu BHXH tự nguyện, BHYT của một số đối tượng và chi UBND xã lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình, phục vụ công tác thu; chi phí chi trả lương hưu, giám định BHYT... cũng tăng tương ứng. Chi thường xuyên cho hoạt động bộ máy: Năm 2015 chỉ tăng 6% so với năm 2014 do nâng lương hằng năm. Còn chi quản lý hành chính năm 2015 không tăng so với năm 2014.

“Như vậy, chi phí quản lý BHXH, BHYT, BHTN năm 2015 tăng 59% so với năm 2014 chủ yếu để thực hiện các nhiệm vụ cần thiết, cấp bách và phục vụ trực tiếp đối tượng tham gia, thụ hưởng, phát triển đối tượng trong năm qua tăng rất lớn. Nội dung chi thường xuyên cho hoạt động bộ máy chỉ tăng 6% so với năm 2014” – Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn khẳng định.

Về thông tin tổng số chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN vượt tổng số thu. Thực tế số thu BHXH năm 2015 là 148.375 tỷ đồng, số chi chế độ BHXH từ quỹ BHXH là 102.797 tỷ đồng, bằng 69,3% số thu trong năm; số thu BHTN năm 2015 là 9.710 tỷ đồng, số chi chế độ BHTN từ quỹ BHTN là 4.883 tỷ đồng, bằng 50,3% số thu trong năm; số thu BHYT năm 2015 là 59.669 tỷ đồng, số chi khám chữa bệnh BHYT là 49.035 tỷ đồng, bằng 82% số thu trong năm. Như vậy, tổng số chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN hằng năm không vượt tổng số thu trong năm.

Trước dư luận cho rằng, công tác quản lý quỹ BHXH chưa được chặt chẽ, đồng thời chi cho quản lý bộ máy ngành BHXH quá lớn sẽ ảnh hưởng tới cân đối quỹ BHXH trong tương lai, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban về các Vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi khẳng định, chi phí quản lý BHXH Việt Nam được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra nghị quyết và giao chi phí đó không quá 2,3% so với tổng số thu và số chi, và được lấy trong số đầu tư tăng trưởng quỹ, không phải lấy trong quỹ BHXH. Đồng thời khi bắt đầu mở rộng đối tượng thì chi phí tăng là đương nhiên. Qua báo cáo của Kiểm toán Nhà nước thì có thể thấy chi phí quản lý của BHXH Việt Nam bảo đảm theo đúng nguyên tắc của nhà nước, nhưng tăng lên so với năm 2014, 2015. Việc tăng lên được lý giải, thứ nhất, đối tượng mở rộng tăng lên. BHYT theo tinh thần của Nghị quyết 15 phấn đấu đến năm 2020, 80% dân số tham gia BHYT thì đến bây giờ, Việt Nam đã đạt 81,7%. Riêng năm 2016 tăng hơn 1 triệu người so với năm 2015 tham gia hệ thống BHXH. Chi phí tăng do nhiều vấn đề, do công tác tuyên truyền, công tác đầu tư, công tác đi vận động đối tượng. Năm 2016, BHXH Việt Nam thực hiện theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là tập trung vào công tác tuyên truyền, vận động để mở rộng đối tượng, đó là mục tiêu cơ bản theo tinh thần nghị quyết của Đảng.

Thứ hai, trong Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Chính phủ ra quyết định BHXH Việt Nam đẩy mạnh công nghệ thông tin, công nghệ thông tin chiếm tỷ trọng tiền rất lớn. “Tôi cho rằng con đường phát triển, con đường bền vững, công khai, minh bạch của BHXH Việt Nam là phải ứng dụng công nghệ thông tin và phải kết nối giữa người tham gia BHXH, BHYT với các cơ sở khám chữa bệnh và với hệ thống BHXH trong toàn quốc. Đây là khẳng định vấn đề tăng chi phí nhưng để đáp ứng nhu cầu quản lý” - Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các Vấn đề xã hội của Quốc hội nhấn mạnh. Đồng thời khẳng định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cơ quan giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội luôn giám sát chặt chẽ, kỹ và minh bạch vấn đề chi phí quản lý quỹ của BHXH Việt Nam và yêu cầu không được tăng biên chế. Năm 2016, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu không tăng thêm 2.000 người theo quy định của Bộ Nội vụ về vị trí việc làm giao cho BHXH Việt Nam. Không tăng người nhưng phải tăng điều kiện làm việc, tăng chất lượng để công tác BHXH, BHYT của chúng ta được công khai minh bạch cho người dân tin tưởng. Chính vì vậy, ính đến giờ phút này, chúng ta hoàn toàn tin tưởng vào quỹ kết dư của BHXH, kết dư của quỹ BHTN, kết dư của quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và BHXH đang đi đúng hướng là có đóng, có hưởng, đóng cao hưởng cao, đóng thấp hưởng thấp. Chúng ta phải xác định, BHXH chỉ có chia sẻ giữa các thế hệ, còn lương của ai đóng thì người đó hưởng.

Chia sẻ về số lượng người tham gia BHXH đã đáp ứng được kỳ vọng và mục tiêu của Đảng, Nhà nước đặt ra hay chưa, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp cho biết, mục tiêu về BHYT về cơ bản thì đã đạt được, thậm chí là vượt tỷ lệ mà chúng ta mong muốn; nhưng BHXH kể cả bắt buộc cũng như tự nguyện hoặc là BHTN thì chưa đạt được mục tiêu. Trong Nghị quyết 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI cũng như Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị khóa XI, mục tiêu năm 2020 là 50% lực lượng lao động sẽ tham gia BHXH, 35% sẽ tham gia BHTN. Hiện nay, có 13,1 triệu người tham gia BHXH bắt buộc và 11 triệu người tham gia BHTN. Năm 2020, cả nước sẽ có khoảng 59 triệu người trong lực lượng lao động, tức là chúng ta phải có khoảng 29 triệu người tham gia BHXH cho dù là bắt buộc hay tự nguyện, 20 triệu người tham gia vào BHTN. Khoảng cách từ 13 triệu lên 29 triệu hoặc 11 triệu lên 20 triệu là khoảng cách rất lớn và đòi hỏi những nỗ lực, quyết tâm rất cao. Vì thế, có thể chưa đạt được mong muốn của chúng ta.

Tại buổi toạ đàm, các khách mời cũng cùng nhau trao đổi về giải pháp khắc phục tình trạng nợ đọng BHXH của các doanh nghiệp; Giải pháp giảm tình trạng mất cân đối của Quỹ BHXH, BHYT, BHTN trong tương lai.../.

Theo tapchibaohiemxahoi.gov.vn