Tại Việt Nam, kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát trên phạm vi toàn cầu, là nước nền kinh tế có độ mở lớn, đang trong tiến trình hội nhập mạnh mẽ, mặc dù đã đạt được những thành công nhất định trong phòng, chống dịch bệnh, nhưng các hoạt động kinh tế - xã hội nước ta cũng phải đối mặt với những thách thức không nhỏ. Các ngành thương mại, du lịch, vận tải và xuất nhập khẩu đều phải chịu những thiệt hại nặng nề; không ít doanh nghiệp đứng trước nguy cơ thiếu nguyên liệu sản xuất, đầu ra của sản phẩm bị thu hẹp, buộc phải thu hẹp quy mô, thậm chí tạm dừng hoạt động. Điều đó khiến tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm tăng cao, ảnh hưởng sâu sắc đến an sinh xã hội.

Trong bối cảnh chung đó, việc thực hiện nhiệm vụ của ngành Bảo hiểm xã hội (BHXH) từ đầu năm đến nay cũng gặp phải không ít khó khăn. Trước hết, trong công tác thu BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) bắt buộc và bảo hiểm (BH) thất nghiệp, do nhiều đơn vị, doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, kinh doanh, hoặc tạm ngừng hoạt động; người lao động không có việc làm phải giãn việc hoặc nghỉ việc; nhiều doanh nghiệp được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất theo quy định… cho nên số người tham gia bị sụt giảm, số thu cũng giảm. 

Cùng với đó, do công tác thanh tra, kiểm tra phải hạn chế do thực hiện yêu cầu giãn cách xã hội, cho nên không ít đơn vị sử dụng lao động lợi dụng để chây ỳ, nợ đọng, khiến số nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tăng. Đồng thời, cũng do yêu cầu giãn cách xã hội, cho nên nhiều hoạt động tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình không thể triển khai theo kế hoạch; thu nhập người dân sụt giảm do dịch bệnh…, cho nên việc mở rộng đối tượng tham gia cũng bị hạn chế, trong khi nhiều người khác không có điều kiện tiếp tục tham gia. Chưa hết, để đáp ứng yêu cầu trong công tác phòng, chống dịch bệnh, trong nhiều thời điểm, cơ quan BHXH buộc phải bố trí cán bộ làm việc trực tuyến tại nhà; khuyến khích người dân nộp và nhận hồ sơ giải quyết chế độ qua mạng hoặc qua dịch vụ bưu chính…

Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng trên cơ sở chủ động bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chức năng, nhiệm vụ của ngành, trong bảy tháng đầu năm, toàn ngành BHXH đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Theo đó, toàn ngành đã giải quyết được gần 71 nghìn hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng; giải quyết các chế độ trợ cấp một lần cho hơn nửa triệu người và gần 5,4 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; hơn 580 nghìn lao động hưởng chế độ BH thất nghiệp; thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT cho gần 92,5 triệu lượt người… Ngoài ra, cơ quan BHXH còn phối hợp bưu điện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 4 và tháng 5-2020 vào cùng một kỳ chi trả, trong đó chi trả tại nhà cho những người có công, người già yếu, bảo đảm an toàn phòng, chống dịch bệnh. Trước tình hình dịch bệnh bùng phát trở lại, BHXH Việt Nam cũng đã kịp thời chỉ đạo các địa phương có nguy cơ cao thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 8 và 9-2020 vào cùng một kỳ chi trả. Đặc biệt, trong điều kiện dịch bệnh, thực hiện giãn cách xã hội, ngành BHXH đã có những giải pháp truyền thông, vận động sáng tạo, phù hợp, giúp số người tham gia BHXH tự nguyện tiếp tục gia tăng và đến cuối tháng 7 đã đạt 737.000 người, tăng 163.000 người so với cuối năm 2019…

Có thể nói, những kết quả nêu trên đã thể hiện sự quyết tâm, nỗ lực rất lớn của toàn ngành, qua đó góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội, ứng phó với đại dịch Covid-19 theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đây cũng là những tiền đề quan trọng để ngành BHXH Việt Nam tiếp tục triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, mục tiêu được giao trong những tháng cuối năm, tích cực cùng cả nước vượt qua giai đoạn khó khăn này.