Thời điểm này, BHXH các tỉnh, thành phố đã và đang tăng cường thanh tra chuyên ngành đóng BHXH. Qua đó, nắm bắt kịp thời các dấu hiệu và ngăn ngừa phát sinh số chậm đóng mới, giảm số tiền chậm đóng cũ.

Nắm bắt kịp thời

Theo thống kê, BHXH tỉnh Bắc Ninh đang quản lý thu đối với hơn 9.831 đơn vị tham gia BHXH bắt buộc với 398.395 NLĐ. Qua rà soát, đối chiếu từ dữ liệu do Cục Thuế cung cấp, BHXH tỉnh đã xác định 2.217 đơn vị chưa tham gia BHXH theo quy định pháp luật. Trên cơ sở đó, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức hội nghị với 75 đơn vị chưa tham gia và tham gia BHXH, BHYT chưa đầy đủ theo quy định. Tại hội nghị này, với sự tham gia của đại diện Văn phòng UBND tỉnh, các sở, ngành, Công an và Cục Thuế…, lãnh đạo BHXH tỉnh Bắc Ninh đã nhấn mạnh yêu cầu thực hiện nghiêm Luật BHXH, Luật BHYT tới 150 đại biểu đại diện cho các đơn vị SDLĐ.

Bên cạnh đó, tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh có phần phức tạp hơn, do các yếu tố khách quan tác động cũng như một phần nguyên nhân do các đơn vị SDLĐ cố tình chây ỳ. Nắm bắt tình hình, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT. Cụ thể, cuối tháng 4/2023, BHXH tỉnh đã tiến hành thanh tra chuyên ngành đóng, đồng thời kiểm tra việc thanh quyết toán chi trả chế độ BHXH ngắn hạn tại một số đơn vị SDLĐ như: Công ty TNHH Kỹ thuật P&Q Vina, Công ty TNHH Chuang Sheng Optical Việt Nam, Công ty TNHH Hanoi Sj Corporation, Công ty TNHH Pocons vina, Công ty TNHH Welstory Việt Nam, Công ty CP Catalan, Công ty CP Bê tông khí Viglacera, Công ty CP Đáp Cầu-Yên Phong, Công ty TNHH Dae Myung Việt Nam, Công ty TNHH Thực phẩm Orion Vina, Công ty TNHH Cơ khí chính xác- Dịch vụ và Thương mại Việt Nam, Công ty CP Crucialtec Vina, Công ty TNHH Công nghệ điện tử Jinsung, Công ty TNHH Promise on Việt Nam…

Trước đó, đầu tháng 4, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã thực hiện thanh tra và công bố kết luận thanh tra đối với 9 đơn vị SDLĐ. Như vậy, chỉ tính riêng trong tháng 4, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã thực hiện thanh tra chuyên ngành đối với 24 đơn vị SDLĐ. Bên cạnh đó, kiểm tra thực hiện Luật BHXH, Luật ATVSLĐ, Luật Việc làm, Luật BHYT đối với 6 đơn vị SDLĐ. Cụ thể, theo ông Phạm Đăng Hồng- Trưởng phòng Thanh tra-Kiểm tra, trong tháng 4, Phòng Thanh tra-Kiểm tra đã tham mưu cho Giám đốc BHXH tỉnh ban hành quyết định thành lập 7 đoàn thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch và đột xuất tại 31 đơn vị SDLĐ. Lũy kế từ đầu năm đến nay, BHXH tỉnh đã thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch đối với 38/288 đơn vị, đạt 16,67% kế hoạch năm; thanh tra chuyên ngành đóng đột xuất 23 đơn vị. Đồng thời, tham mưu cho Giám đốc BHXH tỉnh trình UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành 7 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT; lũy kế số tiền xử phạt từ đầu năm đến nay lên 956,4 triệu đồng

“Sau thời gian thanh tra, kiểm tra, số tiền chậm đóng BHXH, BHYT đã thu hồi được lũy kế từ đầu năm là trên 7,9 tỷ đồng”- ông Phạm Đăng Hồng cho biết thêm. Cũng theo ông Hồng, hiệu quả thanh tra, kiểm tra cũng được thể hiện rõ khi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh bước đầu có xu hướng giảm. Cụ thể, ở thời điểm hết tháng 4/2023, tỷ lệ chậm đóng chiếm 3,57% so với số phải thu, thấp hơn 0,28% so với tỷ lệ được BHXH Việt Nam giao.

Tiếp tục tăng cường thanh tra, kiểm tra

Ở thời điểm quý I, “dư vị” của kỳ nghỉ Tết Nguyên đán đã tác động đến tâm lý nhiều người, khiến hoạt động thanh tra, kiểm tra của các cơ quan nhà nước nói chung có xu hướng chững lại, nhất là trong khoảng thời gian tháng Giêng âm lịch. Dù vậy, kể từ tháng 3 trở lại đây, các hoạt động thanh tra, kiểm tra đã và đang được tăng cường mạnh mẽ và quyết liệt hơn.

Tương tự như Bắc Ninh, tại các địa phương khác, cơ quan BHXH cũng đang tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhằm ngăn ngừa phát sinh số chậm đóng BHXH, BHYT mới; đồng thời giảm số chậm đóng cũ theo đúng tinh thần chỉ đạo của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam. Đặc biệt, bên cạnh tự thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra do cơ quan BHXH trực tiếp thực hiện, BHXH các địa phương còn chủ động phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức thanh tra, kiểm tra liên ngành, nên kết quả đạt được khá khả quan.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Đăng Hồng- Trưởng phòng Thanh tra-Kiểm tra (BHXH tỉnh Bắc Ninh) cũng nhấn mạnh, thời gian tới, công tác thanh tra, kiểm tra sẽ được tiếp tục tăng cường hơn nữa theo chỉ đạo của UBND tỉnh Bắc Ninh và BHXH Việt Nam. Cụ thể, theo Công văn số 77/UBND-VX ngày 30/3/2023, UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo Sở LĐ-TB&XH phối hợp với BHXH tỉnh và các đơn vị có liên quan thực hiện thanh tra liên ngành việc chấp hành pháp luật về lao động, Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm, Luật ATVSLĐ tại các đơn vị SDLĐ; đặc biệt là tại những đơn vị chưa thực hiện đăng ký đóng BHXH, BHYT cho NLĐ thuộc diện phải đóng BHXH bắt buộc và những đơn vị thường xuyên chậm đóng BHXH, BHYT kéo dài.

“UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo BHXH tỉnh phải tổ chức triển khai thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt là thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT và chú trọng công tác kiểm tra, thanh tra đột xuất. Tập trung kiểm tra, thanh tra các DN có dấu hiệu trốn đóng, đóng không đủ cho số NLĐ thuộc diện tham gia BHXH, BHYT bắt buộc, DN chậm đóng BHXH, BHYT kéo dài; xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm chính sách, pháp luật BHXH, BHYT”- ông Hồng nhấn mạnh.

Cũng theo đại diện Phòng Thanh tra-Kiểm tra (BHXH tỉnh Bắc Ninh), trong tháng 5 này, BHXH tỉnh sẽ tập trung thanh tra đột xuất đối với những đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT từ 6 tháng trở lên. Ngoài ra, sẽ tiếp tục hoàn thiện hồ sơ để kiến nghị khởi tố đối với những đơn vị chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT kéo dài để chuyển sang cơ quan Công an xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự. Đến nay, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã hoàn thiện hồ sơ và kiến nghị khởi tố đối với 10 đơn vị SDLĐ.

Trong khi đó, BHXH Việt Nam cũng đang chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục phân tích dữ liệu thu nộp BHXH, BHYT của các đơn vị SDLĐ, hoàn thiện phần mềm nhận diện hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT; hoàn thiện, chuẩn hóa đề cương mẫu đối với các đoàn thanh tra, kiểm tra... Trên cơ sở đó, yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố đẩy mạnh triển khai thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch; cũng như thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với những đơn vị có dấu hiệu vi phạm, chậm đóng BHXH, BHYT kéo dài với số tiền lớn.