Theo ông Lê Văn Thanh- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, dù Quyết định số 15 của Thủ tướng Chính phủ đã nêu 6 nhóm việc làm của lao động tự do, tuy nhiên khi thực hiện vẫn còn không ít thắc mắc từ phía NLĐ, trong đó khó xác định được đúng đối tượng lao động tự do. Khi thiết kế xây dựng chính sách, Bộ LĐ-TB&XH xác định lao động tự do là những người bán hàng rong, buôn bán nhỏ lẻ không có địa điểm cố định, thu gom phế liệu, bốc xếp, vận chuyển hàng hóa, xe ôm, người bán vé số...

“Để nhận được tiền hỗ trợ, đối tượng này phải đáp ứng điều kiện trước hết là mất việc, không có thu nhập hoặc thấp hơn chuẩn cận nghèo. Đối với những địa phương có chuẩn nghèo riêng sẽ áp dụng theo chuẩn riêng và NLĐ phải cư trú hợp pháp tại địa phương (thường trú hoặc tạm trú). Ngoài các đối tượng nêu trên, các địa phương có thể mở rộng thêm nhóm lao động tự do, nằm ngoài 6 đối tượng quy định. Ngân sách địa phương chi trả cho các đối tượng được mở rộng, nhưng mức hỗ trợ đều nhau, mỗi người được 1 triệu đồng/tháng mất việc”- ông Thanh cho biết.

Cũng theo ông Thanh, trong việc thống kê danh sách, rà soát các đối tượng lao động để thực hiện chính sách hỗ trợ, cán bộ địa phương có vai trò vô cùng quan trọng. Bởi, chính quyền cấp xã là người hiểu sâu sắc nhất, rõ nhất và đồng thời phát huy được vai trò của người dân địa phương trong việc lập danh sách, cũng như kiểm tra được các đối tượng có phù hợp với chính sách hay không. Bên cạnh đó, DN phải chịu trách nhiệm về danh sách lập ra để hỗ trợ các đối tượng. Trường hợp đối tượng thuộc diện 2 chính sách trở lên, thì chỉ được hưởng một chính sách cao nhất. Với những đối tượng tự nguyện không hưởng, DN cũng phải thông tin. “Mọi vấn đề đều được công khai, minh bạch từ các cấp để tránh lợi dụng, trục lợi từ chính sách này. Đồng thời, đưa ra những chế tài xử lý nghiêm đối với những người trục lợi chính sách, dù đó là cán bộ, công chức, người dân hay DN”- ông Thanh chia sẻ

Trong khi đó, theo bà Phạm Thị Thanh Việt- Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ LĐ-TB&XH), đối với những người tạm hoãn thực hiện hợp đồng trong DN phải đáp ứng 3 điều kiện là thời gian tạm hoãn lao động và nghỉ không lương từ ngày 1/4 đến ngày 1/6/2020; NLĐ phải tham gia BHXH ngay trước thời điểm tạm hoãn thực hiện HĐLĐ hoặc nghỉ việc không hưởng lương; NLĐ phải làm việc trong DN không có doanh thu và không có thu nhập để trả lương.

Về việc triển khai gói hỗ trợ, ông Đào Ngọc Dung- Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH nhận định, thời điểm hiện nay, cơ sở pháp lý đã hoàn toàn đủ để các địa phương triển khai, đó là Nghị quyết số 42/2020/NQ-CP và Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg. Ngoài ra, các tỉnh, thành phố tuỳ tình hình thực tế sẽ có những hướng dẫn cụ thể trên cơ sở những văn bản của Chính phủ. “Các cơ sở pháp lý đã có thì cần khẩn trương thực hiện. Các địa phương không để chính sách tới tay người dân trễ. Nhiều nơi người dân đang rất mong chờ. Đây không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là mệnh lệnh từ trái tim…”- ông Dung cho biết.

Cũng theo ông Dung, từ ngày 10/5, nhiều địa phương đã chuyển sang rà soát, chi trả tới nhóm NLĐ, hộ kinh doanh bị ảnh hưởng của dịch Covid-19. Song, điều quan tâm của cả xã hội là phải đảm bảo việc thụ hưởng của người dân được đúng, đủ và không để xảy ra trục lợi. Trong đó, yêu cầu là cần công khai, minh bạch, tăng cường kiểm tra, giám sát ngay từ khâu rà soát, lập danh sách, xét duyệt và chi trả. Đặc biệt, việc giám sát cần chú trọng ở các cấp thôn, bản, phường, xã và DN.

“Với 8 nhóm đối tượng, số lượng lên tới 20 triệu người nên trong thời gian chi trả gấp, khó có thể tránh khỏi sai sót. Vì vậy, việc xử lý vi phạm cần được chú trọng. Nếu là các hành vi cố ý trục lợi, lạm dụng chính sách, thì cần xử lý nghiêm minh với mức cao nhất”- ông Dung lưu ý.