Sinh viên Trường cao đẳng Nghề Phú Yên khám bệnh tại Phòng Y tế của trường - Ảnh: An Nam

Năm 2018, công tác bảo hiểm y tế (BHYT) cho học sinh, sinh viên (HSSV) trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều kết quả với hơn 95% HSSV có thẻ BHYT. Tuy nhiên, trong khi các cấp học khác, học sinh tham gia với tỉ lệ cao thì sinh viên các trường đại học, cao đẳng chỉ tham gia với số lượng rất hạn chế (55,22% sinh viên có thẻ BHYT). Vì vậy, để sinh viên tham gia BHYT đầy đủ, cần có những giải pháp căn cơ.

Sinh viên chưa mặn mà

Theo báo cáo tổng kết của ngành Bảo hiểm xã hội (BHXH), tỉ lệ HSSV tham gia BHYT tính đến hết năm 2018 ở các trường cao đẳng Y tế Phú Yên, cao đẳng Công Thương Miền Trung, đại học Xây dựng Miền Trung, đại học Phú Yên, cao đẳng Nghề Phú Yên, Học Viện Ngân hàng - Phân viện Phú Yên, Trung tâm Giáo dục thường xuyên, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh chỉ đạt trên 55%. Cá biệt một số trường đại học, cao đẳng có số sinh viên tham gia BHYT dưới 30%.

Lý giải về việc không tham gia BHYT, Nguyễn Nhật Trường, sinh viên lớp cao đẳng Công nghệ ô tô, Trường cao đẳng Nghề Phú Yên, cho biết: “Hiện nay, mỗi thẻ BHYT cho HSSV hơn 500.000 đồng, trong khi gia đình em kinh tế còn khó khăn, phải ưu tiên mua cho cha mẹ thường đau ốm nên em chỉ tham gia được năm đầu. Mặt khác, sau năm học đầu tiên, không ai nhắc nhở phải tham gia BHYT nữa nên em và nhiều bạn khác cũng không tham gia”.

Theo ông Nguyễn Vũ Phương, Hiệu trưởng Trường đại học Xây dựng Miền Trung, nguyên nhân chung, phổ biến của tình trạng rất ít sinh viên tham gia BHYT là do nhóm đối tượng này đang ở độ tuổi có sức khỏe tốt, ít mắc các bệnh và phần lớn sinh viên chỉ tham gia khi bị nhà trường thúc ép ráo riết.

Một thực tế khác là hiện nay, sinh viên còn phụ thuộc vào sự chu cấp của gia đình nên luôn dành ưu tiên cho các nhu cầu thiết yếu khác và thường không quan tâm đến việc phải mua BHYT, trừ sinh viên mới nhập trường do tâm lý e ngại nên tham gia đầy đủ. Từ năm học sau khi đã vào trường ổn định, sinh viên thường nảy sinh xu hướng thoái thác việc tham gia.

Tại hội nghị tổng kết công tác BHYT HSSV năm 2018, nhiều đại biểu cho rằng, BHYT là chính sách an sinh lớn của Nhà nước nhưng người đứng đầu các trường đại học, cao đẳng chưa quan tâm đúng mức nên sinh viên tham gia BHYT còn hạn chế. Bên cạnh đó, mặc dù Luật BHYT quy định BHYT là hình thức bảo hiểm bắt buộc toàn dân, nhưng lại chưa có chế tài bắt buộc tham gia nên quá trình tổ chức thực hiện gặp không ít khó khăn.

Nhà trường cần có giải pháp đột phá

TP Tuy Hòa là nơi tập trung các trường đại học, cao đẳng của cả tỉnh nhưng HSSV thường chỉ tham gia BHYT năm đầu tiên, đóng BHYT cùng lúc với các khoản phí bắt buộc khác khi làm thủ tục nhập trường. Những năm tiếp theo, tỉ lệ HSSV tham gia BHYT giảm dần, nhiều em chủ quan không đề phòng rủi ro sức khỏe, hoặc nhận thức chưa đầy đủ nên không quan tâm tiếp tục mua BHYT. Trước thực trạng đó, nhà trường cần có những giải pháp mang tính đột phá.

Theo ông Trần Quang Vinh, Giám đốc BHXH tỉnh, để tăng cường số HSSV tham gia BHYT, nhà trường cần xác định việc mở rộng đối tượng tham gia BHYT không chỉ là mục tiêu đặt ra để “về đích” về mặt số liệu, mà hơn cả, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT phải song song với quá trình nâng cao nhận thức, giúp mỗi cán bộ, giáo viên, phụ huynh, HSSV hiểu rõ lợi ích thiết thực, ý nghĩa nhân văn từ tấm thẻ BHYT. Chỉ khi nào thực hiện được điều đó, việc HSSV tham gia BHYT nói riêng, BHYT toàn dân nói chung mới mang tính tự giác, đi vào chiều sâu.

Trường đại học Phú Yên là một trong những đơn vị rất quan tâm đến công tác BHYT dành cho sinh viên. Để công tác vận động phát huy hiệu quả, ban giám hiệu nhà trường thường xuyên thay đổi cách tuyên truyền, vận động, thậm chí đưa ra chế tài để các em tham gia. Nhà trường xét hạnh kiểm cho sinh viên mỗi năm có thêm mục tham gia BHYT.

Bên cạnh những biện pháp đã và đang thực hiện, nhà trường còn hướng dẫn thủ tục thu đóng phí, hướng dẫn đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu, hướng dẫn đi khám, chữa bệnh và sử dụng thẻ BHYT đúng quy định. Năm học 2018-2019, Trường đại học Phú Yên có 82,22% sinh viên có thẻ BHYT.

An Nam