KHAI THÔNG THỦ TỤC

Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/1/2015 quy định người dân muốn tham gia BHYT phải đăng ký theo hộ gia đình. Tuy nhiên, quá trình thực hiện quy định này làm phát sinh nhiều thủ tục rườm rà, khiến người dân khó tiếp cận với BHYT. Bà Nguyễn Thị Sáo (xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa), cho biết: “Gia đình tôi có bốn người con trai thì có đến ba đứa làm công nhân ở Bình Dương, Đắk Lắk, TP Hồ Chí Minh. Năm 2015, tôi muốn tham gia BHYT cho hai vợ chồng nhưng đại lý BHYT yêu cầu tôi phải chứng minh tình trạng đã tham gia hay chưa của tất cả thành viên trong gia đình thì mới có thể mua được. Thấy việc đi lại để làm các thủ tục này vất vả nên đến nay, chúng tôi vẫn chưa tham gia BHYT”.

Theo Luật BHYT sửa đổi, người dân khi muốn tham gia BHYT theo hộ gia đình phải chứng minh sự tham gia BHYT của từng thành viên gia đình bằng việc photocopy thẻ của người đã tham gia; xác minh tạm vắng đối với người đang công tác, du học, làm việc ở nước ngoài; xác nhận tạm vắng đối với người chuyển đến các địa phương khác làm việc, sinh sống... Việc tiến hành các thủ tục này rườm rà, mất thời gian là một trong những nguyên nhân gây sụt giảm 15% số người tham gia BHYT theo hộ gia đình trong ba tháng đầu năm 2015 so với cùng kỳ năm trước (theo số liệu của BHXH Việt Nam).

Trước thực tế đó, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam đã có văn bản chỉđạo việc lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính cho người dân khi tiếp cận dịch vụ này. Căn cứ các văn bản chỉđạo, hướng dẫn trên, UBND tỉnh Phú Yên cũng đã có văn bản triển khai lập danh sách đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình và chỉđạo các sở, ban ngành của tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện. Theo đó, UBND cấp xã có trách nhiệm thành lập ban chỉđạo kê khai và lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình. Mỗi thôn, buôn, khu phố thành lập các tổ để thu thập thông tin, kê khai và lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT. Bắt đầu từ ngày 7/11/2015, hộ gia đình nhận mẫu để kê khai đầy đủ, chính xác toàn bộ thành viên. Sau đó, danh sách này được chuyển lại cho các trưởng thôn để bàn giao cho UBND xã. Từ bản kê khai, UBND xã cử cán bộ tổng hợp, rà soát và nhập thông tin vào phần mềm quản lý; phân loại đối tượng theo danh sách kê khai người đang tham gia BHYT; người chưa tham gia BHYT để chuyển cho BHXH cấp huyện.

Theo ông Hồ Phương, Phó giám đốc BHXH tỉnh, việc kê khai này nhằm thống kê đầy đủ, chính xác toàn bộ thành viên hộ gia đình có trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú, tất cả thành viên đã tham gia BHYT theo các nhóm đối tượng và chưa tham gia BHYT làm cơ sở để quản lý, theo dõi. Từ đó, Nhà nước xây dựng chính sách hỗ trợ cũng như vận động hộ gia đình tham gia BHYT theo mục tiêu của Đảng và Nhà nước đề ra về lộ trình thực hiện BHYT toàn dân giai đoạn 2012-2020.

NGƯỜI DÂN “DỄ THỞ”

Theo BHXH tỉnh, từ ngày 7/11/2015, tất cả các hộ gia đình đều nhận mẫu DK01 để thực hiện kê khai. Trừ những người được cấp thẻ BHYT, số còn lại, đại lý bảo hiểm sẽ bán thẻ cho khách hàng căn cứ trên tờ khai này. Như vậy, với quy định mới, hộ gia đình chỉ phải kê khai đầy đủ, chính xác toàn bộ thành viên vào danh sách hộ gia đình tham gia BHYT (mẫu DK01) và nhận thẻ BHYT từ đại lý thu BHYT hoặc BHXH huyện theo quy định.

Ông Hồ Phương cho biết thêm, sau khi hoàn chỉnh xong dữ liệu kê khai trong năm 2015, từ năm 2016 trở đi, các hộ gia đình có tăng, giảm thành viên hoặc cải chính về nhân thân thì kê khai theo mẫu quy định gửi cho trưởng thôn. Trưởng thôn tiếp nhận các tờ khai này sẽ chuyển cho UBND xã nhập thông tin vào phần mềm quản lý, phân loại đối tượng và gửi dữ liệu về BHXH huyện. BHXH huyện tiếp nhận dữ liệu từ UBND xã, phân loại đối tượng, gửi danh sách những hộ chưa tham gia BHYT cho các đại lý thu để vận động, tuyên truyền họ tham gia. Đối với các đối tượng do Nhà nước cấp thẻ BHYT, dữ liệu được gửi cho các cơ quan chức năng quản lý đối tượng theo phân cấp, đối chiếu xác nhận tăng, giảm để cấp thẻ BHYT và chuyển kinh phí theo quy định.

Phấn khởi khi có quy định mới trong việc đăng ký tham gia BHYT theo hộ gia đình, bà Nguyễn Thị Sáo cho biết: “Cứ đơn giản như thế này sẽ thuận lợi cho người dân rất nhiều. Nếu chỉ khai báo trên một tờ khai duy nhất mà được tham gia BHYT thì vợ chồng tôi sẽ tham gia ngay”.

Nói về việc thực hiện quy định mới, bà Phạm Thị Kim Tâm, nhân viên đại lý thu BHYT ở phường 2, TP Tuy Hòa, cho biết: “Đơn giản hóa thủ tục tham gia BHYT theo hộ gia đình là việc làm cần thiết và giúp cho những đại lý thu BHYT thuận lợi hơn trong quá trình vận động người dân tham gia BHYT theo hộ gia đình. Đây cũng là cách làm thiết thực giúp tăng tỉ lệ bao phủ BHYT, tiến tới BHYT toàn dân vào năm 2020”.

Q.PHƯƠNG - T.HÀ