Qua trao đổi, thảo luận, nắm bắt nhanh tình hình từ 16 tổ chức, hiệp hội trong nửa đầu tháng 8 vừa qua, Ban IV cho biết, các hiệp hội và DN đồng loạt bày tỏ sự tin tưởng tuyệt đối vào sự điều hành các chính sách kinh tế vĩ mô thời gian qua của Chính phủ, đặc biệt là tinh thần Chính phủ chỉ đạo các cấp, các ngành “nắm chắc tình hình, dự báo sát diễn biến” để “phản ứng chính sách phải nhanh”; trong đó, điều hành chính sách tiền tệ phải bám sát “hàng ngày, hàng giờ”. Nhờ đó, đến thời điểm này, Việt Nam cơ bản bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn.

Tuy nhiên, cộng đồng DN, bao gồm các DN thành lập mới và DN vừa quay trở lại hoạt động trong 6 tháng đầu năm cũng như các DN đã kiên trì chống chọi, nỗ lực duy trì hoạt động suốt thời gian qua, vẫn rất cần có sự trợ lực về tài chính để có thể duy trì hoạt động và phục hồi.

Phản ánh từ các tổ chức, hiệp hội cho thấy, hầu hết DN vẫn đứng trước khó khăn lớn về tài chính bởi nhiều lý do. Điển hình là DN thiếu vốn lưu động do hậu quả của hơn hai năm đại dịch không có hoặc ít doanh thu nhưng vẫn phải đảm bảo chi trả tiền nợ, lãi vay ngân hàng, cùng các khoản khác để duy trì, vận hành DN ở mức độ tối thiểu. Bên cạnh đó, chi phí đầu vào cho sản xuất tăng cao, trong khi số lượng và lợi nhuận đơn hàng đầu ra sụt giảm. Sự thắt chặt của điều kiện tài chính toàn cầu cộng với đứt gãy chuỗi cung ứng làm giảm triển vọng tăng trưởng của kinh tế toàn cầu, dẫn đến nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam thấp đi rất nhiều ở hầu hết các thị trường. Ngoài ra, việc đồng Việt Nam mạnh hơn tương đối so với những đồng tiền khác như Yên Nhật hay đồng tiền chung châu Âu (Euro) khiến cho các doanh nghiệp có thị trường xuất khẩu tại Liên minh châu Âu hay Nhật Bản chịu nhiều bất lợi do thu về những đồng tiền đang mất giá mạnh.

DN cũng gặp khó khăn trong tiếp cận vốn vay. Hầu hết DN, đặc biệt các DN vừa và nhỏ đang gặp tình trạng này. Một số hiệp hội phản ánh, do quy mô DN hầu hết là vừa và nhỏ nên tài sản đảm bảo của DN thấp, dẫn đến việc các ngân hàng thường không ưu tiên cho các DN này vay. Dòng tiền “tự thân” của các DN cũng nhỏ và không ổn định khiến các DN cơ bản không thỏa mãn được các điều kiện khi muốn tiếp cận những nguồn vay hỗ trợ, vay ưu đãi, vay vốn trung và dài hạn. Ngay cả đối với các DN không gặp vướng mắc bởi hai yếu tố trên thì trong bối cảnh hiện nay, khi Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng thương mại cũng không còn room tín dụng để cho DN vay. “Thực tế các DN vừa và nhỏ, hộ kinh doanh chiếm tới 95% tổng số DN đang hoạt động của Việt Nam. Nếu không giải quyết vấn đề cho vay tín dụng thì các DN và hộ kinh doanh này sẽ có nguy cơ phá sản”- Ban IV nhận định.

Lý giải nguyên nhân, Ban IV cho rằng, DN không có tiền trả lương cho NLĐ và theo đó sẽ mất nguồn nhân lực. DN cũng không có vốn để kinh doanh và đầu tư mới, không thể khắc phục được các hậu quả sau những năm Covid vừa qua.

Từ thực trạng trên, để giải quyết khó khăn về tài chính cho DN, Ban IV và các hiệp hội DN đề xuất Chính phủ tiếp tục duy trì các chính sách hỗ trợ DN về thuế, phí, tín dụng, giao Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, mở rộng hỗ trợ nhằm giảm gánh nặng chi phí của DN trong quá trình phục hồi. Đẩy nhanh các gói hỗ trợ kinh tế bao gồm gói bù lãi suất bổ sung 40.000 tỷ đồng, giải ngân gói đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trị giá 113.050 tỷ đồng nhằm tạo điều kiện tốt hơn cho phục hồi nền kinh tế. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu phương án nâng “trần” tăng trưởng tín dụng đối với các ngân hàng thương mại để ưu tiên thúc đẩy các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ, đặc biệt là các lĩnh vực kinh doanh trọng điểm như du lịch, công nghiệp, xuất nhập khẩu, nông, lâm, thủy sản; bên cạnh mục tiêu kiểm soát kỹ lưỡng dòng vốn tín dụng vào các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản, chứng khoán.

Hồng Nguyễn