Tại sao Covid-19 tấn công mạnh vào các nước giàu?

22/04/2020 08:16 AM


Khi dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát ở Trung Quốc, giới chuyên gia lo ngại các nước đang phát triển với hệ thống y tế yếu kém sẽ bị tác động nặng nhất. Nhưng những gì xảy ra thời gian qua chứng minh điều ngược lại.

Đến nay, tỷ lệ tử vong cao nhất được ghi nhận tại các nước giàu ở châu Âu và Mỹ. Trên một bản đồ của ĐH Johns Hopkins được sử dụng rộng rãi, những chấm đỏ tượng trưng cho số người nhiễm Covid-19 cho thấy có sự khác biệt Bắc- Nam rất rõ. Đặc biệt, vùng Châu Phi hạ Sahara dường như tương đối ít ca lây nhiễm.

Theo các chuyên gia, thực tế này có một số lý do:

Khoảng cách xét nghiệm: Nhiều nước có thu nhập thấp và trung bình không đủ khả năng xét nghiệm và xác định những người bị bệnh. Dịch bệnh rất có thể đang lây lan nhưng chưa được phát hiện.

Kết nối ít: Những nơi virus lan đến đầu tiên là những nơi có kết nối chặt chẽ nhất với Trung Quốc- nơi dịch bệnh bùng phát. Việc đi lại tới châu Phi hạ Sahara "tuy khá nhộn nhịp nhưng không thể đông như giữa châu Âu, Mỹ và Trung Quốc", nhà dịch tễ học Megan Murray thuộc ĐH Harvard bình luận.  

Ít người gặp nguy cơ: Khi đại dịch xuất hiện, các nước đang phát triển có thể có lợi thế chút ít nhờ nhân khẩu học. Những người lớn tuổi là nhóm bị Covid-19 tấn công nặng nề nhất, trong khi dân số ở những nước đang phát triển trẻ hơn. Hơn 60% dân số châu Phi dưới 25 tuổi và chỉ khoảng 5% trên 60 tuổi, theo Ngân hàng Thế giới. Trong khi đó ở châu Á, con số này vào khoảng 12%. Châu Âu có tới 24% dân số trên 60 tuổi, còn Bắc Mỹ là 21%.

Mật độ dân số: Các nước đang phát triển là nơi có những thành phố siêu lớn với dân cư đông đúc. Đây có thể là môi trường thuận lợi cho virus lây lan. Tuy nhiên, những nước này cũng có những vùng quê rộng lớn nên cách ly xã hội không phải là một vấn đề. Và thực tế này có thể làm chậm sự lây lan của dịch bệnh.

Khí hậu?- Có lẽ không. Vì dù virus có thể lây lan dễ dàng vào mùa Đông trời lạnh và không khí khô nhưng các chuyên gia cho rằng môi trường nóng và ẩm ướt không ngăn được virus lây lan ở những nước như Singapore hay đặc khu hành chính Hồng Kông.

Tuy thế giới đang phát triển chưa bị ảnh hưởng nặng nề của Covid-19 nhưng họ có nguy cơ gánh hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều nếu bị dịch bệnh càn quét vì hệ thống y tế sẽ nhanh chóng quá tải. 

Rửa tay và cách ly xã hội: Chiến lược này đang được các nước công nghiệp dựa vào để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát nhưng "thực sự không áp dụng cho hầu hết các nước châu Phi hạ Sahara", chuyên gia y tế toàn cầu ĐH Washington, Kingsley Ndoh, nhấn mạnh trên báo Seattle Times. Bởi, nước dùng để rửa tay ít có tại vùng nông thôn và những khu ổ chuột trong thành phố.

Trong khi lệnh ở nhà làm kinh tế phương Tây chậm lại một cách thảm hại thì biện pháp này cũng gây ra tình trạng đói kém tại nhiều nước đang phát triển.

"Làm thế nào bạn sống được trong bối cảnh bị phong tỏa khi bản thân lại dựa vào lao động hàng ngày để có cái ăn?"- Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Ghebreyesus nói.

Chuyên gia Kingsley Ndoh cũng cho rằng, khuyến khích mọi người mang khẩu trang có thể giảm bớt sự lây lan của virus corona chủng mới ở những nơi không còn lựa chọn nào khác để đẩy lùi dịch bệnh. Theo ông, ở không ít quốc gia, các nhà lãnh đạo tôn giáo có thể là những sứ giả đáng tin hơn các giới chức chính phủ.

Kingsley Ndoh chỉ ra các xét nghiệm chi phí thấp được phát triển tại Senegal và một nhà máy sản xuất ethanol ở Nigeria sản xuất đại trà nước rửa tay là những điểm sáng. Với số ca lây nhiễm tương đối thấp, ông Ndoh nói thêm rằng "sẽ còn có cơ hội cho các chính phủ châu Phi thực hiện những giải pháp của châu lục này trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19".

Theo http://baobaohiemxahoi.vn