Báo cáo tóm tắt mới về làm việc từ xa an toàn và lành mạnh do hai tổ chức của LHQ nêu rõ lợi ích và nguy cơ về sức khỏe khi làm việc từ xa; những thay đổi cần thiết để tạo điều kiện chuyển dịch sang các phương thức làm việc từ xa khác nhau trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và công cuộc chuyển đổi số của công việc.

Báo cáo cho biết, trong số những lợi ích mà làm việc từ xa mang lại phải kể đến cải thiện cân bằng giữa công việc- cuộc sống, cơ hội làm việc với thời giờ linh hoạt, cơ hội hoạt động thể chất, giảm lượng người, xe tham gia giao thông, thời giờ di chuyển từ nơi ở đến chỗ làm và ngược lại, giảm ô nhiễm không khí... Tất cả những yếu tố này có thể cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần và đời sống xã hội. Làm việc từ xa cũng có thể mang lại năng suất cao hơn và giảm chi phí vận hành cho DN. Tuy nhiên, báo cáo cũng cảnh báo rằng nếu công tác lập kế hoạch, tổ chức và hỗ trợ sức khỏe và an toàn không được thực hiện một cách đúng đắn, phương thức làm việc từ xa có thể gây tác hại lớn đối với sức khỏe thể chất, tâm thần và đời sống xã hội của người lao động. Làm việc từ xa có thể gây nên tình trạng cô lập, kiệt sức, trầm cảm, bạo lực gia đình, ảnh hưởng đến cơ xương và những chấn thương khác, mỏi mắt, gia tăng tình trạng hút thuốc, sử dụng đồ uống có cồn, ngồi lâu, nhìn màn hình trong thời gian dài và tăng cân không lành mạnh.

Báo cáo đề ra vai trò mà các chính phủ, người SDLĐ, NLĐ và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại nơi làm việc cần đảm nhận trong việc thúc đẩy, bảo vệ sức khỏe, an toàn khi làm việc từ xa. “Đại dịch đã dẫn đến việc gia tăng phương thức làm việc từ xa, khiến bản chất công việc thay đổi hẳn một cách đột ngột đối với nhiều NLĐ. Trong gần hai năm kể từ khi đại dịch bùng phát, rõ ràng là làm việc từ xa có thể dễ dàng mang lại lợi ích về sức khỏe mà cũng có thể mang lại tác động nghiêm trọng. Quả lắc nghiêng sang hướng nào hoàn toàn phụ thuộc vào việc các chính phủ, người SDLĐ và NLĐ có cùng phối hợp với nhau hay không và liệu có các dịch vụ sức khỏe nghề nghiệp linh hoạt, sáng tạo để đưa ra các chính sách, thực hành có lợi cho NLĐ, công việc hay không”- Tiến sỹ Maria Neira, Giám đốc Ban Môi trường, Biến đổi Khí hậu và Sức khỏe (WHO) cho biết.

Làm việc từ xa và đặc biệt là mô hình làm việc kết hợp (giữa làm việc từ xa và trực tiếp) vẫn sẽ tiếp tục duy trì và có khả năng sẽ phổ biến hơn sau đại dịch do các công ty, cá nhân đều đã nhận thấy tính khả thi và lợi ích mà phương thức này mang lại. Khi chúng ta chuyển từ “trạng thái chờ đợi” sang trạng thái bình thường mới, chúng ta có cơ hội áp dụng những chính sách hỗ trợ, thực hành và chuẩn tắc mới nhằm đảm bảo hàng triệu NLĐ làm việc từ xa có công việc lành mạnh, vui vẻ, hiệu quả và thỏa đáng.

Cũng theo báo cáo, người SDLĐ cần triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo NLĐ được trang bị đầy đủ thiết bị để hoàn thành nhiệm vụ công việc, cung cấp thông tin, hướng dẫn phù hợp và tổ chức tập huấn để giảm thiểu tác động đối với sức khỏe tâm lý- tâm thần khi làm việc từ xa; tổ chức đào tạo về quản lý rủi ro hiệu quả, lãnh đạo từ xa, tăng cường sức khỏe tại nơi làm việc cho cán bộ quản lý, cũng như quy định “quyền được ngắt kết nối”, số ngày nghỉ đầy đủ. Cần triển khai các dịch vụ chăm sóc sức khỏe nghề nghiệp để hỗ trợ về công thái học, sức khỏe tâm thần và hỗ trợ tâm lý cho lao động làm việc từ xa bằng cách sử dụng các công nghệ chăm sóc sức khỏe từ xa kỹ thuật số.

Đồng thời, để việc tổ chức làm việc từ xa có thể đáp ứng nhu cầu của NLĐ và các tổ chức cần thảo luận, xây dựng kế hoạch làm việc từ xa cho từng cá nhân và xác định các ưu tiên; làm rõ các mốc thời gian, kết quả dự kiến; thống nhất sử dụng một hệ thống chung để thông tin về khả năng làm việc, đảm bảo nhà quản lý, đồng nghiệp tôn trọng hệ thống này. Mặt khác, DN có nhân viên làm việc từ xa cần xây dựng các chương trình làm việc từ xa đặc biệt, kết hợp biện pháp quản lý công việc và hiệu suất công việc với việc sử dụng các CNTT liên lạc và trang thiết bị đầy đủ, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe nghề nghiệp để hỗ trợ sức khỏe tổng quát, công thái học và hỗ trợ tâm lý.