Thảo luận tại Hội trường về Dự án luật Hợp tác xã (sửa đổi), các ĐBQH đề nghị rà soát chính sách hỗ trợ hợp tác xã, các hình thức để cho hợp tác xã phát triển; bảo vệ quyền lợi NLĐ khi tổ chức hợp tác giải thể, phá sản...

Đóng góp ý kiến về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), ĐB Khang Thị Mào (Yên Bái) đề nghị rà soát chính sách hỗ trợ hợp tác xã, trong đó có ứng dụng CNTT trong canh tác, xúc tiến thương mại. Nhiều hợp tác xã sản xuất tự phát quy mô nhỏ, chưa gắn với nhu cầu của thị trường, thiếu nhân lực quản trị thiếu lao động được đào tạo nghề, thiếu vốn sản xuất kinh doanh. Tỷ lệ hợp tác xã tiếp cận được chính sách hỗ trợ của Nhà nước còn ở mức thấp do nhiều địa phương khó khăn trong bố trí nguồn lực, điều kiện và thủ tục hỗ trợ khá phức tạp, chưa tạo thuận tiện cho hợp tác xã, tổ hợp tác. Một số chính sách hỗ trợ chưa hấp dẫn, chưa bao phủ vốn đến các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ.

“Chính phủ, cơ quan soạn thảo nghiên cứu, rà soát các chính sách hỗ trợ quy định tại chương II, nhất là Điều 19 quy định về những nội dung chính sách, trong đó cần có các chính sách hỗ trợ với ứng dụng CNTT để nâng cao năng lực quản trị, ứng dụng công nghệ cao trong canh tác và chế biến, ứng dụng kỹ thuật số để truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu, đa dạng hóa sản phẩm và kênh tiêu thụ sản phẩm trong nước và xuất khẩu, chính sách hỗ trợ xúc tiến thương mại, cơ chế thúc đẩy, khuyến khích liên kết chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị giữa các tổ chức kinh tế hợp tác và các doanh nghiệp”- ĐB Mào đề nghị.

Liên quan đến NLĐ trong tổ chức kinh tế hợp tác, ĐB Trần Thị Thanh Hương (An Giang) khẳng định, dù dự thảo luật đã có đề cập rải rác ở các điều khoản, song Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung một điều khoản xác định rõ NLĐ trong tổ chức kinh tế hợp tác là người làm công hưởng lương, có ký kết HĐLĐ với hợp tác xã theo Bộ luật Lao động. Bên cạnh đó, cần quy định rõ hơn về địa vị pháp lý, về quyền lợi, nghĩa vụ của NLĐ liên quan đến việc thực hiện HĐLĐ cũng như chấm dứt tư cách NLĐ trong tổ chức kinh tế hợp tác. Ngoài ra, cũng cần xác định NLĐ là đối tượng tiềm năng được quyền tham gia góp vốn, trở thành thành viên góp vốn và được quyền ký kết các hợp đồng dịch vụ đầu vào, đầu ra với tổ kinh tế hợp tác để trở thành thành viên liên kết của tổ chức kinh tế hợp tác.

Còn ĐB Dương Tấn Quân (Bà Rịa- Vũng Tàu) đề nghị Chính phủ nghiên cứu bổ sung chính sách ưu tiên nguồn lực hỗ trợ, khuyến khích tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức là người đồng bào DTTS, vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển mô hình kinh tế tập thể hợp tác xã, nhằm để khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế vùng đồng bào DTTS và miền núi, đẩy mạnh phát triển kinh tế- xã hội giúp đồng bào sớm vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng và giảm nghèo bền vững.

Liên quan đến thứ tự ưu tiên xử lý vốn, tài sản còn lại khi giải thể, phá sản của tổ chức kinh tế hợp tác có tư cách pháp nhân, ĐB Rơ Châm H′Phik (Gia Lai) cho biết, khoản 2 Điều 71 dự thảo luật quy định thanh toán nợ lương, trợ cấp và BHXH của NLĐ thuộc ưu tiên hàng thứ ba trong xử lý vốn, tài sản còn lại khi rổ chức kinh tế hợp tác giải thể, phá sản là chưa thỏa đáng, chưa bảo vệ được quyền lợi của NLĐ, chưa phù hợp với chính sách thu hút nhân lực làm việc trong tổ chức kinh tế tập thể theo Nghị quyết 20/2022 của Trung ương Đảng, chưa tương thích với quy định tại khoản 5 Điều 208 Luật Doanh nghiệp năm 2020. Nội dung này thuộc ưu tiên hàng thứ nhất và đặc biệt là chưa phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 48 của Bộ luật Lao động năm 2019 về trách nhiệm của người SDLĐ khi chấm dứt HĐLĐ, tiền lương, BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, trợ cấp thôi việc và các quyền lợi khác của NLĐ theo thỏa ước tập thể, HĐLĐ được ưu tiên thanh toán trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị chấm dứt hợp đồng, bị giải thể, bị phá sản. “Vì vậy, đề nghị dự án luật quy định thanh toán nợ lương, trợ cấp và BHXH của NLĐ thuộc hàng ưu tiên thứ hai, trước cụm từ “thanh toán chi phí giải thể, phá sản” bao gồm cả khoản chi cho việc thu hồi, định dạng và thanh lý tài sản. Bởi một tổ chức kinh tế hợp tác muốn giải thể, không hoạt động nữa thì họ cần phải thực hiện việc giải quyết trả tiền lương cũng như BHXH, BH thất nghiệp đối với NLĐ thì quyền NLĐ mới được bảo vệ”- ĐB Rơ Châm H′Phik đề nghị.